Libertarianizm to radykalna filozofia polityczna uznająca wolność jednostki za najwyższą wartość polityczną. W niniejszym tekście spróbuję odpowiedzieć na najczęściej zadawane pytania na temat libertarianizmu. Wersja pdf: Libertarian FAQ Co to jest libertarianizm? Możemy wyróżnić dwa rozumienia libertarianizmu: wąskie i szerokie. Szeroko rozumiany libertarianizm to rodzina teorii politycznych skupionych wokół centralnej kategorii wolności, które akcentują znaczenie …read in detail
Libertarianizm a problem bliźniąt syjamskich
Na łamach czasopisma „Philosophia” ukazał się właśnie artykuł zatytułowany „Libertarianism for Conjoined Twins: A Reply to Wollen”, który napisaliśmy wspólnie z Pawłem Nowakowskim i Norbertem Slenzokiem. Tekst jest polemiką z artykułem Amosa Wollena. Nietypowy przypadek bliźniąt syjamskich jest dla Wollena pretekstem do bardziej fundamentalnej krytyki libertarianizmu. Wraz ze współautorami pokazujemy jednak, że krytyka ta chybia …read in detail
Libertarianizm a globalne ocieplenie
Kwestia globalnego ocieplenia (czy szerzej: zmian klimatu) często traktowana jest jako wyzwanie dla teorii libertariańskiej. Pojawiają się tu dwie fundamentalne wątpliwości. Pierwsza dotyczy tego, czy etyka libertariańska rozpoznaje pewne formy nadmiernego wpływania na klimat jako naruszenie praw jednostek, a więc działanie, którego wolno nam zabronić. Druga dotyczy tego, czy społeczeństwo libertariańskie potrafiłoby sobie prowadzić z …read in detail
Alex Epstein „Przyszłość paliw kopalnych”
Nakładem wydawnictwa Freedom Publishing ukazała się właśnie przetłumaczona przeze mnie książka Alexa Epsteina zatytułowana: Przyszłość paliw kopalnych. Dlaczego rozwój i dobrobyt ludzkości wymagają dalszego wykorzystywania ropy naftowej, węgla i gazu ziemnego. Wszystkich czytelników bloga – niezależnie od tego, jakie jest ich stanowisko w kwestii zmian klimatycznych – gorąco namawiam do kupna i lektury tej książki. …read in detail
Libertariańskie rozumienie przemocy
Jądrem etyki libertariańskiej jest zasada nieagresji. Wskazuje ona, że nikt nie ma prawa inicjować przemocy względem drugiej osoby lub jej własności. By właściwie zinterpretować tę zasadę, musimy rozumieć, w jaki sposób libertarianie definiują przemoc. Libertarianie definiują przemoc jako kontrolowanie ciała lub własności drugiej osoby bez jej zgody. W ujęciu libertariańskim, by jakieś działanie mogło zostać …read in detail
Wprowadzenie do libertarianizmu – slajdy z wykładu
Slajdy z wykładu Wprowadzenie do libertarianizmu Jeśli macie jakieś pytania, piszcie w komentarzach.
Czy powinieneś głosować w najbliższych wyborach?
W niedawno opublikowanym tekście próbowałem wyjaśnić, dlaczego demokracja nie działa w efektywny sposób. Dziś chciałbym powiedzieć parę słów na temat stosunku libertarian do głosowania (a także na temat tego, czy nielibertarianie powinni głosować). Kilka razy zdarzyło mi się, że ktoś pytał mnie, na kogo głosuję, a gdy odpowiadałem, że nie zamierzam iść na wybory, mój rozmówca …read in detail
Aneksy łagodnościowe
Gdy myślimy o umowach między prywatnymi agencjami ochrony (PAO) a ich klientami, zwykle wyobrażamy sobie, że wszelkie niefinansowe zobowiązania znajdowałyby się po stronie agencji ochrony. Klient płaciłby miesięczną składkę, w zamian za którą PAO zobowiązywałoby się do chronienia go przed agresją, wypłacania odszkodowania, gdy dojdzie do naruszania jego praw, i reprezentowania go w sporach sądowych. …read in detail
Jak (nie) działa demokracja
trawiłem lata by poznać prostackie tryby historii monotonną procesję i nierówną walkę zbirów na czele ogłupiałych tłumów przeciw garstce prawych i rozumnych (Herbert Elegia na odejście pióra atramentu lampy) Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie podstawowego ekonomicznego opisu funkcjonowania demokracji. Model składa się z czterech elementów: (1) mechanizmu wyboru i kontroli rządzących przez wyborców, (2) wyborców, …read in detail
W przededniu rewolucji? Na marginesie „Edukacji pod lupą” Bryana Caplana
To niezwykłe, jak mało edukacja zmieniła się na przestrzeni wieków i jak bardzo jest ona zuniformizowana. Niezależnie od tego, o jakim typie edukacji mówimy (podstawowej, średniej czy wyższej), niezależnie od szerokości geograficznej czy momentu historycznego, gdy myślimy o edukacji, przed oczyma staje nam ten sam obraz: nauczyciel/wykładowca mówi do siedzących po drugiej stronie sali uczniów/studentów. …read in detail